Het timpaan van de Tilya Kari lijkt eenvoudig en overzichtelijk, maar is heel bijzonder.[br]In het lijnenpatroon herken je de lijnpatronen van het viervoudig patroon.[br]Maar: de ontwerper verkoos een lijnenpatroon dat symmetrisch is t.o.v. een verticale as door het midden van het timpaan boven een patroon dat gegenereerd wordt vanuit onderliggende veelhoeken.[br]Onder het raam staan twee rakende zeshoekige tonnen, maar verder naar buiten overlappen ze en zijn het de lijnpatronen binnen de zeshoeken raken aan elkaar.[br]In het viervoudig systeem omringt men achthoeken met een ring van vijfhoeken. In deze vijfhoeken ontstaat een vijfhoekige lijnfiguur met de tip naar de achthoek. Maar dat is niet wat men hier doet. Men plaatst integendeel de lijnfiguren symmetrisch t.o.v. een verticale symmetrieas in het midden van het timpaan.[br]Het is een unieke uitwerking die ik nergens anders tegenkwam in Samarkand.[br]
Vergelijk het verschil in de onderlinge schikking van de zeshoeken en de plaatsing van de vijfhoeken t.o.v. de achthoeken tussen het timpaan van de Tilya Kari (boven) en de Shir Dor (onder).[br]Beide gebouwen staan vlakbij elkaar op het Registan plein in Samarkand.[br]De Shir Dor werd gebouwd van 1619 tot 1639, de Tilya Kari was het laatste van de drie grote gebouwen op het Registan plein en werd gebouwd van 1646 tot 1660.
Het is erg ongewoon dat enkel onderaan een rij halve 8-puntige sterren plaatst en misschien (wellicht?) is het eveneens ongewone raam in het timpaan wel de reden. Men vermeed zo storende, gedeeltelijke 8-puntige sterren.[br]Toon je de verticale symmetrieas, dan merk je dan het raam niet helemaal in het midden staat en men de ruimte links en rechts licht verschillend invulde. Men heeft m.a.w. een heel pragmatisch niet-systematisch patroon ontworpen rond een verticale symmetrieas zodat dat het patroon totaal niet als storend wordt ervaren. Sterker nog, je merkt het heel ongewone van dit timpaan pas op wanneer je het aandachtig analyseert.[br]Je kan dit patroon niet op een systematische manier uitbreiden buiten het timpaan, maar dat is net de flexibiliteit die een beperkt oppervlak biedt aan een ontwerper. [br]Meer over het hoe en waarom van dit alternatief lees je op [url=https://www.geogebra.org/m/czdtbjnc]girih of mozaïek[/url].
Analyse van het patroon door Andrei Sjtsjetnikov.[br]Hij vertrekt vanuit een mozaïekaanpak i.p.v. een lijnpatroon dat gegenereerd wordt door een vlakvulling van elkaar rakende veelhoeken.